Welkom thuis!

» Tuinieren op hoogte.

Het aanleggen en onderhouden van een daktuin is een leuk avontuur, dat ik al jaren beleef! Ik wil jullie nu eens een keer meenemen op excursie en mijn bevindingen delen.

Ervaringen, die ook opgaan voor de verhoogde planten- bedden en in veel gevallen ook voor de tuin. Onze daktuin is op de 2e verdieping en grenst aan een soort reserve-woonruimte, die wisselende bestemmingen heeft. Veel plezier met deze rondleiding en... reacties zijn welkom!

Toen ik de daktuin begon (een jaar of 6 geleden), heb ik op Marktplaats bankiraitegels gekocht. Duurzaam en fraai. Dit jaar was het hoog tijd voor een schoonmaakbeurt. Dat ging uitstekend met de veel verfoeide, maar soms oh zo praktische hogedrukreiniger. Geen geglij meer dit jaar en een proper begin van het jaar 2011! Op de foto: onze medewerkster Floortje, die naast haar baan bij ons ook hovenier is. De bloembakken, die ik heb gebruikt worden veel door de gemeente gebruikt en koop ik bij www.boerplay.com kijk bij “products”, klik op “street-furniture” en vink “flower box” aan, vervolgens op “display result”. Het zijn zeer grote bakken (niet goedkoop hoor), zoals je op de volgende foto's wel zult zien, ze zijn gemaakt van “onverwoestbaar” met glasvezel versterkt kunststof en door de leigrijze kleur lijken ze gemaakt van natuursteen. Uiteraard zijn ze laag van gewicht, wat voor een dak wel nuttig is...

Overzichtsfoto, begin juni genomen. Vooraan heb ik minipaprikaatjes geplant in een roodstenen pot. In de bak erachter zie je van rechts naar links (van voor naar achter): blauwe bergbasilicum, de reuzenbloemige Hibiscus moscheutos (in latere foto's zal je het resultaat kunnen bewonderen), daarachter zijn de lage planten minder goed te herkennen. Je ziet nog net de pas uitgelopen vijg en daarachter (in de grote vierkante bak) de enorm uitgegroeide Rhus (fluweelboom).

Een kijkje de andere kant op. We zitten nog lang niet “vrij”, maar de planten zijn flink in de groei. Vooraan staat de Acer palmatum 'Atropurpureum' (Rode Esdoorn) op zijn mooist. Later worden de blaadjes wat minder intensief rood en (ondanks de beschutte plek) komen er toch bruine randjes aan de bladranden. Geen probleem hoor, hij heeft zijn sierstempel al gedrukt! In de 2e bak staat een hoge magnolia, die jaarlijks in het voorjaar zeer rijk bloeit, volgend jaar zal ik daar wel een foto van nemen... Daarvóór de bontbladige Cornus alba 'Sibirica Variegata', net aangeplant: vrolijk van blad in de zomer, mooie herfstverkleuring en rode twijgen, witte bloeischermpjes en aardige besontwikkeling. Dat belooft wat!

“Hoe kan het zo groeien” hoor ik vaak van vrienden, als ze naar mijn prachtige Eucalyptus kijken. Welnu... de boom neemt het er ook van hoor, die lust wel een slokje in de zomer en voeding wordt ook erg geapprecieerd. Jaarlijks snoei ik de boom en ook dit jaar zit er weer 1,5-2 m schot op! Aan de basis staat Acanthus spinosus, prachtig distelachtig blad. In die vierkante, eternieten bak (uit oude voorraad) staan jonge pepinoplanten en de Hosta begint net te bloeien. Die doet het trouwens al jaren in dezelfde roodstenen pot.

Achter de Hosta begint de Miscanthus sinensis (Oosters Prachtriet) weer luidruchtig uit te lopen. Deze winter maar eens wat wegsteken. De Phlomis russeliana (gele Jeruzalemkaars) is gedegradeerd tot onderbegroeiing (rechtsonder) en bloeit al enkele jaren niet meer. De onderbegroeiing daar links van is van het Labradorviooltje (Viola labradoria 'Purpurea'): een heerlijk plantje dat zich (over)ijverig uitzaait en dat ik hier en daar dankbaar laat staan. Op de achtergrond het roodbruine blad van de Pruikenboom (Cotinus coggygria 'Royal Purple', een naam, die er bij me ingestampt is toen we nog een tuincentrum hadden en die een ware test is in articulatie). De rest van de planten komt wel op een van de volgende foto's.

Dit hoekje is op de eerste foto nog wat steriel. De eternitbak (ik meen me te herinneren dat het model Trapeze heette, maar we verkopen ze al ruim 20 jaar niet meer vanwege asbest) had ik net teruggeknipt. Er zaten hybride violen in met een helderoranje kleur. Ze hadden hun eerste bloei achter de rug en gingen na deze knipbeurt weer ijverig bloeien in de zomer. In de bloembak, die een trede lager staat, zie je de majestueuze Reuzenzonnehoed (Rudbeckia maxima) al ontstaan. Deze komt al jaren zonder problemen terug, ik pluk wel vaak het onderste blad weg om wat ruimte te geven.
De bak vooraan is aangeplant met restanten bloembollen, zoals je op de volgende foto kan zien: Zantedeschia 'Pink Diamond' (Roze Aronskelk) en Eucomis comosa (Kuiflelie). De onderbegroeiing komt uit een zak zaad, dat ik wilde kiemen en meteen identificeren. Het blijkt een zeer goed kiemende Citroenbasilicum te zijn: heerlijk! De laatste 2 foto's tonen de rijkbloeiende Topmixdahlia 'Reddy', ze geven een onophoudelijke zee van bloemen. In de eternitbak op de laatste foto zijn de violen inmiddels uitgebloeid. Nu staat de Nachtschone (Mirabilis jalapa) zijn best te doen om nog op tijd in bloei te komen.
Hier hoort even een leuk verhaal bij... Ik liep over de bloemenmarkt (Singel) van Amsterdam en verbaasde me weer eens over het vermogen om iets moois als planten en bloembollen zo te presenteren, dat het smakeloos wordt. Maar enfin, mijn oog viel op langwerpige knollen, in verschillende stalletjes, die beloofden klimmende aardbeien te zijn. Nu vormen aardbeien geen knollen, dus ik werd wel heel nieuwsgierig. De knollen kwamen me wel bekend voor (achteraf), maar de verkoper verzekerde me dat het echt een klimmende aardbei was. Nu leer ik nog elke dag bij, maar de bovenstaande (gewone, maar ozo leuke) Mirabilis was het resultaat! De genepte handelaren neppen hun klanten...

Omdat we in ons grote pand ook appartementen verhuren en naast ons dakterras het balkon van een medebewoner is, wilden we wat meer afscheiding en hebben met een gegalvaniseerde wapeningsnet en wat wilgentakken een creatieve afscheiding gemaakt. Wel leuk gelukt, al zeg ik het zelf! Deze foto's in juni laten het prille begin zien van de bruisende groei, die inmiddels heeft plaatsgevonden. In het midden mijn onafscheidelijke vriend de Campanula portenschlagiana, links vooraan Cranberry, links en rechts tegen de “schutting” 2 druiven en in het midden een Boomtomaat of Tamarillo. Op de volgende foto's zie je de lablabbonen trouw ontkiemen (meteen weer even een check of de partij goed is...), dat belooft goed te gaan lukken.

Helemaal vooraan zie je een langwerpige bak, die veel schaduw krijgt. Links een Wijfjesvaren (Athyrium vidalii), die al jaren terugkomt. Dat geldt ook voor de Voodoo- lelie (Sauromatum venosum), een aasbloem, die je (bijna uitgebloeid) in het midden van de bak ziet. Latere foto's laten de prachtige bladeren zien waar ik deze plant zo om waardeer. Rechts heb ik een plantje waterpeper geplant, kijken of die een beetje groeien wil. In de grote bak heb ik (zoals al verteld) Rhus of Fluweelboom geplant. Het merendeel wordt gevormd door mannelijke planten, die je op deze foto met beige pluimen (fraai) ziet bloeien. Helemaal links heb ik een Rhus dissectum geplant, waarvan ik hoop dat deze de mooie rode vruchten geeft, die de boom de hele winter sieren. Zo ontstaat er een leuke mix. Als onderbegroeiing heb ik Boterbloemanemoontjes (Anemone ranunculoides) geplant, die moeten het voorjaar kleur geven. Verder staan er (volgende foto) rode zuringplanten aan de voet van de Fluweelbomen. Je ziet ze nu alleen als je bukt, maar in het voorjaar moeten ze na de Anemonen een prachtig rood feest veroorzaken!

Het vooraanzicht van de bak met Reuzenzonnehoed zoals al eerder genoemd.

Aan de voet van een groot groeiende kerstomaat plantte ik de fluweelzachte Kretenzer Marjolein.

Als je eenmaal een keer aardbeispinazie hebt gezaaid, dan komen ze elk jaar weer terug! Zo ook dit jaar... een beetje wieden en reguleren zorgt voor een overvloedige groei van deze sierlijke melde. Na afrijping heb ik ze weer verwijderd, ze zijn nogal “invasive” zoals de Engelsman raak typeert.

2 bovenaanzichten, dan weet je een beetje hoe het in elkaar zit. De foto is gemaakt in juni, vanaf een klein inpandig dakterras dat aan mijn huiskamer grenst.

Na de bloei houden die fantastische Rudbeckia's hun bloemharten de hele winter in stand. Zo'n aantrekkelijke skyline is bijna jaarrond genot! Op de 3e foto weer het Labradorviooltje als onderbegroeiing.

De grote, vierkante bak met rode Pruikenboom en Karamozijnbes is mooi uitgegroeid. In het voorjaar is deze bak prachtig gevuld met boshyacinten, waarna de Houttuynia de onderbegroeiing overneemt. Een aan te bevelen opvolging! Het enige nadeel van de Houttuynia is de zurige lucht, die er vanaf komt als je er tussen aan het scharrelen bent... De Karamozijnbes heeft even wat watergebrek gehad (hoe kan het deze zomer...) en heeft dus een vroege herfstkleur. Ook mooi. Aansluitend de nu prachtig uitgegroeide bak met Miscanthus en een aardige bonsai (Ficus), die 's winters bij me binnen staat. De Hosta houdt het best lang vol hè? Ik pluk er regelmatig wat slechte bladeren uit en hij blijft groeien. Links van de Miscanthus staat Zeekool (Crambe maritima) en daarachter een roodbloeiende Salvia, ik denk de rutilans (Meloensalie). De laatste 2 foto's tonen een aspect waar ik me voortdurend van bewust ben: mooie, afwisselende bladvorm en bladkleur. Mijn vrouw klaagt wel eens: “zet eens wat meer bloei in de bakken”, dat doe ik dan ook wel, maar ik geniet zelf al van al die bladsoorten!

Af en toe moet er eens een plant in het hospitaal. Een betere plaats dan op mijn eigen daktuin, wie zal die vinden? Deze 2 olijfboompjes hadden een flinke kruin, maar waren (als overblijvertjes van een grote partij) wat kaal geworden vanaf de stam. De simpelste maatregel is dan: gewoon knotten = terugknippen tot aan de stam. En ja hoor, mede geholpen door een verpotbeurt en mijn trouwe Gardena druppelsysteem, gingen beide boompjes weer bruisend in de levensstand! Ik snoei de grootste uitlopers af en toe terug. Enkele toevallig ontkiemende meelifters (links de Nicandra physolades of Zegekruid en rechts een Verbascum) laat ik vol mededogen in leven.

Vergelijk de Eucalyptus op deze foto nu eens met een van eerste foto's... Wat een groeikracht. Maar de aandacht wil ik even richten op de Pepino's in de bak vooraan. Zie ze eens lekker groeien en... vrucht dragen. Dat wordt smullen, want we verkopen de gestekte nakomelingen van een goed zoete variëteit. De planten kunnen in de winter gewoon naar binnen, af en toe snoeien, een keertje de luis eraf spoelen en in mei weer naar buiten. De planten in deze bak hebben we ook op deze manier overwinterd om eens te zien hoe het gaat.

Zowaar komt er wat bloei in de bakken, mijn vrouw blij, iedereen blij! Op de eerste foto zie je al hier en daar een Dahlia tot bloei komen. Ik heb ze extreem laat geplant, want tja, de traditie is om met moederdag de daktuin weer helemaal klaar te hebben. Een spontaan opgekomen lila Verbena rigida (IJzerhard) laat ik natuurlijk staan. In het midden de trouwe Heemst (Althaea officinalis) en voor de bonte Cotynus de paarsbladige Salie (Salvia officinalis 'Purpurea'). De minipaprikaatjes hebben denkelijk te veel regen op de kop gehad. Ze groeien niet goed, maar dragen wel wat vruchtjes. Daarachter is de blauwe bergbasilicum geëxplodeerd en geurt en bloeit tot vreugde van mens en insect! Dan volgt de trots van de tuin, de al eerder genoemde Hibiscus moscheutos... wat een bloemen, nog prima te eten ook! Het blad van gladiolen is goed te herkennen, er zit al volop knop in. De bontpaarse Salie (Salvia officinalis 'Variegata') heeft nu weer groeikansen, want heeft even schuilgegaan onder de enorm grote planten aardbeispinazie. Van de vijg oogst en eet ik regelmatig friszoete vruchten, soms zijn de mieren me voor. Zie je de fantastische kerstomaat? Ze heeft goed gedragen en wordt nu langzaam gekild door de aardappelziekte.

Ja, we hebben de tijd altijd bij ons, het carillon houdt ons trouw op de hoogte van de voorbijgegleden kwartieren. Op de eerste foto zie je boven mijn net teruggeknipte bloembakken, die inmiddels weer prachtig in de knop zitten. Het gaat natuurlijk om die geweldige Hibiscus.

Een enorme knop van een Dahlia wiens naambordje verdwenen is, nog een verrassing dus. De Magnolia zat stiekem in de zomer te bloeien, de camera heeft de nakomers nog net kunnen vastleggen. De derde foto toont Dahlia 'Black Touch', de split aan het eind van de lintbloemen begint nu te komen.

Het prachtige blad van de jaarlijks terugkerende Voodoo-lelie verschijnt na de bloei (zoals eerder genoemd). Je snapt, dat ik deze plant koester! Aan het eind van de getijgerde stengel zie je het grote ingewikkeld samengestelde blad: 1 blad per stengel! Ook hier ontkiemen weer verrassende plantjes aan de basis: links een paar plantjes Isotoma (vroeger Laurentia genoemd) en rechts weer een Verbascum blattaria. Het plantje in het roodstenen potje is jeugdsentiment: een niet dood te krijgen witte Poederkwast (Haemanthus albiflos). 's Winters houd ik hem droog en koel (zeer spaarzaam water) en in de zomer, zodra de knop komt, mag de plant in de verwenfase.

De creatieve schutting is, zoals je ziet, begroeit met lablabbonen, die prachtige bloeitrosjes krijgen. Elk bloemetje is een fris, naar boontje smakende lekkernij, die in de culinaire wereld (door Koppert Cress bijvoorbeeld) worden verkocht onder de naam “Bean Blossom”. In het centrum van de bak staat de enorme Boomtomaat, ze bloeien goed maar zetten nog geen vrucht. Volgend jaar wellicht, de plant is (met bescherming) goed te overwinteren. De donkerrode Dahlia's op de detailfoto is van het ras 'Arabian Night', de cactusbloemige daar rechts van is 'Nuit d'Été'. Op de laatste foto staan weer verrassende zaailingen: een jaarlijks terugkerende Ricinus (Wonderboom) en links ervan het smalle blad van een nu prachtig bloeiende Verbena bonariensis.

Je blijft fotograferen... ter afsluiting een paar fraaie detail- en semimacro-plaatjes.