Pootaardappels

ECO GETEELDE AARDAPPELS.
Ouders: Pentland Ivory x CMK1988-169-005. Weer een ideale aardappel voor de biologische teelt vanwege grote resistentie tegen de aardappelziekte (Phytophthora). De ovaalronde knollen zijn redelijk vast in de kook met veelzijdige toepassingen. Vanwege het witte knolvlees een typische telg van de rijksmakende Engelse aardappelfamilie! Scoort ook in andere ziekteresistenties hoog! De naam Bionica bestaat uit 3 elementen: Bio omdat de aardappel zeer goed biologisch geteeld kan worden, Ni is van de kweker Niek Vos en Ca om de naam af te maken.

ECO GETEELDE AARDAPPELS.
(2012) Agrico introduceerde deze aardappelziekte-resistente pieper (Phytophthora). De vernoeming naar de in Gent geboren Carolus Clusius (Charles de l' Écluse), die rond 1588 de aardappel voor het eerst teelde in de Hortustuinen van Leiden, is treffend. De naamwedstrijd van het Pieperpad heeft zijn vruchten afgeworpen! Deze middenvroege aardappel is vrij kruimig met geel knolvlees met een mooie, geel met roze schil en ronde (ondiepe) ogen. De knollen zijn lang te bewaren en worden gewaardeerd als tafel- en frietaardappel.

(1953) Ouders: Furore x Bato. Los in de kook, een typisch voorbeeld van een zeer bloemige (kruimige) aardappel. Voor klei en zand. Weinig vatbaar voor phytophthora in het blad, maar pas op: wel vatbaar in de knol. Een prachtige, goed bewaarbare, rood-schillige variëteit. Maat 28/35 bevat ± 100 knollen per 2,5 kg, ze geven 7 stengels per 2 knollen en kunnen op 20 m² worden uitgeplant.

(1973) Ouders: Clivia x coderas. Vast in de kook, ideaal voor salades. Goede smaak voor hen die niet van bloemig houden. Zeer goede opbrengst. Voor klei en zand. Resistent tegen aardappelmoeheid A. Weinig vatbaar voor schurft en phytophthora in de knol. Maat 28/35 bevat ± 100 knollen per 2,5 kg, ze geven 7 stengels per 2 knollen en kunnen op 20 m² worden uitgeplant. Middenvroeg.

Een veelbelovende Hongaarse aardappel met wit knolvlees en rozerode schil. De resistentie tegen aardappelziekte (Phytophthora infestans) is opvallend! Soms lijkt er een aantasting te ontstaan, maar de plant groeit er weer gezond doorheen zonder de ziekte door te geven in de knol. Voldoende vocht en voeding resulteert in een grote oogst, minder van beide verbetert de smaak echter wel! De knollen zijn tamelijk stevig, iets bloemig en daardoor is de aardappel veelzijdig inzetbaar: koken, bakken, pureren en salades. De stevige, rechte groei draagt bij aan de ziekteresistentie.

ECO GETEELDE AARDAPPELS.
Deze aardappel van Niek Vos hebben we in 2016 gratis mogen uitdelen om ze uit te proberen. Velen stuurden positieve ervaringen naar ons toe, dus het besluit om dit ras op te nemen (eerst bekend onder ‘Vos-2006') was niet moeilijk! Hoewel de aardappel ook zeer goed vroeg kan worden geoogst (en dan heerlijk vast van structuur is) wordt de smaak voller en complexer bij goede afrijping. Het meest opvallend is de zeer hoge resistentie tegen Phytophthora (aardappelziekte) waardoor biologische teelt van dit ras zeer goed mogelijk is. Voor de professional is belangrijk te weten dat dit ras weinig stikstof nodig heeft. De veelzijdigheid is opvallend, ze rotten niet snel bij extreme regenval en het viel veredelaars in Sevilla (Spanje) op, dat de oogst hoog was ondanks stress van droogte, ook zeer goed geschikt dus voor warme landen.
Kortom: Sevilla is een mooie geel-vlezige aardappel met gladde schil en goede smaak. De opbrengst is groot, ze oogsten dichtbij de plant en ze bewaren zeer goed. Deze kleiaardappel teelt ook goed op zandgrond. Het is een iets bloemige aardappel, dus kookt niet stuk en frituurt super. Overigens: vroeg geoogst zijn ze veel vaster, als je dat lekkerder vindt...
De naam Sevilla heeft Niek gekozen omdat de stad Sevilla rond 1500 de havenstad was waar de aardappel het eerst arriveerde uit Zuid-Amerika.
Een klant berichtte ons: Zeer tevreden over Sevilla aardappel. Goede smaak en consistentie. Geeft gekweekt op de veenkoloniale dalgrond een zeer kruimige, lekkere aardappel. Heb veel Phytophthora-resistente aardappelrassen uitgeprobeerd, maar deze spant de kroon!

(1992) Ouders: Arka x coderas. DE EERSTE VOLKOMEN AARDAPPELZIEKTEVRIJE PIEPER ! U leest het goed: Phytophtora lijkt geen vat te krijgen op deze ideale rode aardappel. Geen snelle bemesting geven, dit ras moet rustig en gestaag groeien. Tamelijk vast in de kook. Geschikt voor klei en zand. Resistent tegen aardappelmoeheid A. Maat 28/40 bevat ± 90 knollen per 2,5 kg, ze geven 7 stengels per 2 knollen en kunnen op 20 m² worden uitgeplant. Een klant schreef ons eind september 2014: “Ik heb dit jaar voor het eerst de aardappelziektevrije Texla aardappel als proef geteeld. Ik heb 'm zo lang mogelijk laten staan en pas dit weekend geoogst. Alhoewel het loof gedurende de teelt wel last had van aantasting hebben de knollen er nagenoeg geen nadelige gevolgen van gehad. Ik heb slechts 4 aardappelen aangetroffen die aangetast waren (ik had 2,5 kilo pootgoed geplant). Ik heb een mooie oogst (zie plaatjes). Een geslaagde proef dus.”

ECO GETEELDE AARDAPPELS!
Ouders: Orchestra x DOB1997-507-015, Kweker Meijer Potato (Nederlands bedrijf)
Acoustic kiezen we als opvolger van de Levante en Ditta, vanwege de nog hogere ziekteresistentie! Net als deze Ditta is deze middentijds oogstbaar, de structuur is (vroeg geoogst) tamelijk vast en bij “rijpe” oogst iets bloemig, ideaal als tafelaardappel of om er een goede friet van te bakken. Zoals gezegd: de resistentie tegen Phytophthora in het blad is zeer hoog. Ook de opbrengst is zeer hoog, zet de kisten maar klaar... Dit ras groeit van Zuid- tot Noord-Europa in zowel zand- als kleigrond.

ECO GETEELDE AARDAPPELS.
Ouders: Laura x coderas
Dit middellate ras geeft een hoge opbrengst van ovaalronde knollen met rozerode schil en crèmegeel knolvlees. Belangrijk is de hoger resistentie tegen Phytophthora. Door de lichtbloemige (vrij vaste) structuur is Alouette geschikt voor koken en bakken. De frisse en licht smaak is opvallend! Teelt op zandgrond is ook succesvol. Maat: A 28/35.
BIOLOGISCH GEKWEEKT POOTGOED.

(1930) Ouders: May Queen x Pepo. Het meest verkochte ras van kweker MacKelvie. Tot de zestiger jaren de marktleider in Engeland onder de vroege rassen. Langwerpig ovaal van vorm met lichtgele schil. Vaste knol, zacht op de tong, hoge opbrengst van grote knollen (300 g per knol komt voor!) Dit ras is ideaal voor stamppotjes, opbakken en friet! Probeer een vroegterecord te bereiken onder platglas!

(2012) Ouders: Miriam x coderas.
Geïntroduceerd tijdens de Olympische Spelen van 2012 in Londen. Een mooie en veelzijdige aardappel, heerlijk (vrij stevig) na het koken, maar ook goed om mee te bakken of om er (koud) salades mee te maken. De resistentie tegen Phytophthora is zeer goed, je kan de oogst dus ook gerust uitstellen om een wat hogere opbrengst te krijgen.

(2015) Kweker Mohr Potatoes
Een vroege oogst en toch vrij grote knollen, daar word je blij van! Dit ras vormt ovale knollen met rozerode schil. Het lichtgele knolvlees is vrij vast (licht bloemig) met een goede smaak! Opvallend is de goede bestendigheid tegen Phytophthora en uitstekende bewaarbaarheid.
BIJZONDERE RASSEN ALS DEZE LEVEREN WE IN EEN GEMENGDE POOTMAAT, ER KUNNEN (ZEER) GROTE KNOLLEN BIJZITTEN, DEZE PLANT JE IN ZIJN GEHEEL OF JE SNIJDT DEZE IN STUKKEN MET UITLOPERS.

(1962) Inmiddels een historisch, Schots ras met prachtige eigenschappen. De schil is dieprood van kleuren de bijna ronde knollen zijn zeer vroeg oogstbaar. Jong geoogst is deze aardappel op zijn best: heerlijk zalvend van structuur (vast), wat best bijzonder is voor een vroeg ras! Grappig is de kringerige voortzetting van het felrood in het crèmewitte knolvlees. Kook ze met schil voor beter behoud van smaak en goede sier op het bord!

Omdat we soms geen ‘Epicure’ kunnen krijgen, hebben we deze moderne opvolger opgenomen in het sortiment. Casablanca is een opkomende ster aan het Britse firmament! Een grote oogst aan eivormige knollen, lichtgele schil met crème knolvlees. De smaak is raak: iets bloemig, ruim inzetbaar voor zowel koken, bakken en chips, dus geliefd in de horeca. De grote oogst kan al na 62 dagen beschikbaar zijn! Het bijzondere van dit zeer vroege ras is, dat een latere oogst leidt tot een grotere oogst van beter bewaarbare knollen.

ECO GETEELDE AARDAPPELS. (1996) Manna x Mizen. Dit vroege Ierse ras munt uit in (grote) opbrengst met mooi gladde, ovaalronde knollen. De gele schil herbergt crèmegeel knolvlees. Na de kook blijkt een opmerkelijk vaste structuur, heerlijk wasachtig! Ook erg geliefd om te bakken. De resistentie tegen moeheid (Ro1) en Phytophthora in de knol is hoog en maakt dit ras zeer geschikt voor de biologische teelt.

(1867) Uit zaailingen van de Garnet Chili ontstond bij de kwekerboer Albert Bresee (in Hubbardton Vermont) deze veelbelovende aardappel, die spoedig de meest populaire werd in de V.S.! Nog steeds zijn minstens 150 moderne variëteiten uit ‘Garnet Chili’ afkomstig trouwens. De tamelijk gladde, roze schil herbergt smakelijk wit knolvlees net rode strepen.

(1897) Ouders: Magnum Bonum x Early Regent. James Clark (1825-1890) legde de basis voor dit ras. Nog steeds wordt ‘Epicure’ geteeld in noordelijke landen, vanwege het goede herstel na een laat nachtvorstje. De ronde gele knollen hebben diepliggende ogen (pitten of met schil koken). De smaak van dit vruchtbare ras: heerlijk bloemig, het wordt wel de Engelse Opperdoes genoemd!

(1979) Een bijna verdwenen ras uit de voormalige DDR met aantrekkelijke eigenschappen! De muisjesvormige knollen hebben een gele schil en lichtcrème knolvlees. De textuur is iets bloemig, oftewel vrij vast met een opvallen goede smaak. Een lekkerbek om absoluut niet te vergeten... Ik stel me zo voor dat deze samen met een gebakken forelletje niet te versmaden is!
BIJZONDERE RASSEN ALS DEZE LEVEREN WE IN EEN GEMENGDE POOTMAAT, ER KUNNEN (ZEER) GROTE KNOLLEN BIJZITTEN, DEZE PLANT JE IN ZIJN GEHEEL OF JE SNIJDT DEZE IN STUKKEN MET UITLOPERS.

Heerlijke aardappel, vrij klein en geel van kleur, 15-25 opbrengst per plant en de smaak is raak! “Minstens zo lekker als de Opperdoezer Ronde” zeggen de Friezen… De oorsprong is niet met zekerheid te achterhalen. Misschien is het al een oudje uit het begin van de 18e eeuw, meegenomen door vervolgde doopsgezinden, die (op drift geraakt) zich in Surhuisterveen vestigden. Een andere mogelijkheid is de verwantschap met het Berlikumer Geeltje, dat rond 1890 door van der Werf werd geteeld. In elk geval is jarenlang de bakermat in de Noardlike Wâlden (Noordelijke Friese Wouden) geweest. Opvallend was en is de goede ziekteweerstand, inclusief de aardappelziekte. De plant is vrij open van groei met smal blad, droogt dus snel na regen en rijpt ook snel af. De knollen kunnen vrij dicht op elkaar geplant worden. Hoewel de oogst vroeg is kunnen de knollen lang bewaard blijven met behoud van smaak. Bakken en koken leidt beide tot lekkernijen!

(1996) (Caspar x Torva) Dit zeer vroege ras luidt het aardappelseizoen in bij de Denen! De opvallend goede smaak, vaste kookeigenschap en tamelijk goede bewaarbaarheid kom je in deze combinatie niet vaak tegen bij hele vroege rassen, een aanrader dus! De oppervlakte is glad, met oppervlakkige ogen. Geef de planten (aan de voet) water bij opvallende droogte. Goede en ruime ziekteresistentie!

(1942) Ouders: Doon Pearl x Cumnock. Vanaf de zestiger jaren brak dit ras door tot een zeer populaire vroege aardappel, vroeger dan Arran Pilot. Eet ze jong het ras is dan op zijn best.

Historisch ras uit Duitsland, oorsprong mij verder niet bekend. Uiteraard heb ik dit oude rasje uitgeprobeerd en kan de volgende gegevens verstrekken:
Bijna bolronde knollen met mooie, gladde schil. Het crème knolvlees zorgt voor een zeer bloemige aardappel, de ideale pieper voor de liefhebber van bloemig: stamppot, lekker jus-tje, gewoon een ouderwetse smaak!

(vóór 1854) Een zeer oud ras uit het Westland (Zuid-Holland), dat waarschijnlijk uit Duitsland is gekomen. De oogst is vrij vroeg en deze levert onregelmatige, op Friese Geeltjes (Fryske Gieltsjes) en Opperdoezer Ronde gelijkende knollen. Genetisch onderzoek zou moeten uitwijzen, of deze rassen gelijke voorouders hebben. De smaak is bijzonder goed, vandaar dat zo’n “oudje” de tand des tijds overleeft! Ze zijn iets bloemig met een opvallend volle smaak.

(1937) Ouders: Zeeuwse Blauwe x Alpha. De kweker van dit vrij vroege, bijna ronde aardappeltje is dhr. C. Koopman. Verder dankt dit ras zijn naam aan de blauwe schil, inwendig is de knol lichtgeel. Annemieke Smit plaatste op internet een rake typering:
‘Koopmans Blauwe’ was voor mij een openbaring. Ik was nooit verder gekomen dan vastkokende en bloemige aardappels. Vastkokende bak je of gebruik je voor salades, bloemige kook je of daar maak je aardappelpuree van. Maar dit kleine, blauwe aardappeltje smaakte romig. Romig? Ja, romig. Ik kan het niet anders omschrijven. Ik testte het bij anderen. Gaf ze een aardappel uit de supermarkt en daarna een ‘Koopmans Blauwe’. En zelfs de minder begaafde fijnproevers wisten het meteen: dit is anders. Bloemig en vastkokend zijn ineens zinloze benamingen geworden. Dit aardappeltje ontsteeg alle categorieën. Helaas, de ‘Koopmans Blauwe’ wordt bijna niet meer verbouwd in Nederland. “Te gevoelig voor ziektes en er zitten zoveel pitjes in dat mensen geen zin hebben om ze te schillen”, verklaarden ze bij boerderij Schellach in Zeeland die tot voor kort mijn favoriete aardappeltje nog in het assortiment had. Vanaf dat moment heb ik me op iedere nieuwe, bijzondere aardappel gestort die ik bij de aardappelboer aantref. Maar geen één kan tippen aan ‘Koopmans Blauwe’.

(vóór 1900) Vooral op zilte grond geteeld krijgt dit rasje zijn unieke smaak. Daarbuiten blijft het een heel smakelijke aardappel, die echter de naam ‘La Bonnotte de Noirmoutier’ niet mag dragen. Houd het dan bij ‘La Bonnotte’... Door de speciale en beperkte teeltplaats (zie hieronder) is deze aardappel de duurste ter wereld.
Geschiedenis:
De oorsprong van dit streekrasje is onbekend, maar zeker is, dat op het eiland Noirmoutier dit ras in de 19e eeuw vroeg werd geplant voor een primeuroogst. Na de 1e wereldoorlog heeft een eilandboer met een goed geheugen dit ras weer gevonden in de buurt van Barfleur. Ondanks primitieve teeltmethoden en kleine oogsten komen we dit ras tegen als een van de lekkerste volgens de inwoners van Parijs. De vroege jaren 1960, met zijn toenemende agrarische modernisering overleeft dit rasje niet. In de jaren rond 1990 lukt het (omdat de tijd er weer rijp voor was) om het ras in zijn oude vorm terug te kweken, vanuit nog gekweekte restanten. Nu is de oude traditie weer hersteld: planten met Maria Lichtmis (2 februari), kweken op zilte, unieke grond, bemest met o.a. zeewier en 90 dagen later oogsten: begin mei. Het oogsten, eten en verhandelen gebeurt tijdens een feestelijk festival. Tip van een klant: dit ras heeft de neiging om de nieuwe knollen naar boven te laten groeien, regelmatig aanaarden dus om groene knollen te voorkomen!