Rest eetbare planten

Dit is een heemplant, dus uitstekend voor verwildering. De basis wordt gevormd door fijne in kransen groeiende, eetbare blaadjes, gevolgd door gele, fijne bloemetjes in flinke trosjes. Deze verspreiden een heerlijk zoete geur! Hierom werden de gedroogde bloemen vroeger tussen de lakens gelegd om vlooien te verdrijven. De bloemen worden veel toegepast als veelzijdige verfplant in voedsel en kleding, maar ook om in kaas het stremsel van de wei te scheiden (coaguleren). Tenslotte kunnen de zaden ook geroosterd worden tot een koffievervanger en de bloemtoppen geven een prettig, bitter drankje.

Wasabi is een zeer scherpe specerij uit de Japanse keuken, die vaak gebruikt wordt bij sushi- en andere visgerechten. De op mosterd gelijkende substantie wordt gemaakt van de wortels, die op de mierikswortel lijken maar een opvallend groene kleur hebben. Wasabi wordt onder meer in tubes en in poedervorm op de markt gebracht. De meeste Wasabi die op de markt aangeboden wordt, is geen echte, maar een imitatie, die gemaakt is van groengekleurde radijs, of een mengsel van mierikswortel, radijs, mosterd en bladgroen.
Door ze zelf te telen kan je in elk geval genieten van het zacht pittige blad en de smakelijke bloemtros. De wortels ontstaan na enkele jaren groei en alleen bij constant doorstromend water. Houd in elk geval de plant goed vochtig, ze zijn tamelijk winterhard maar houden niet van een zwaar blad- of sneeuwdek. Lukt het ooit om wortels te telen? Rasp ze altijd vers! Echte verse Wasabi is een sensatie, enkele seconden super heet en dan zacht wegvagend!

Prachtig kruipend plantje met dikke, succulente blaadjes en helderwitte bloemetjes on-top. De plantjes houden van veel water, moeras en kunnen zelfs in het water groeien! In veel tropische landen al eeuwen in gebruik als geneeskrachtig kruid, zowel uit- als inwendig. Bekend is het gebruik als zenuwversterker, geheugenverbeteraar en kalmerend middel. Maar ook tegen kaalheid, astma, ontstekingen etc. Uiteraard is gebruik voor ieders eigen verantwoording en het effect valt niet onder onze garantie.

Beroemde, traditioneel medische en in veel gerechten gebruikte plant uit Zuid Azië, Oost-Afrika en Australië. Planten houden van veel vocht, houd de grond dus met mulch bedekt. Ze groeien zelfs in ondiepe vijvertjes. Het blad wordt vaak rauw gegeten in salades of bij “inrol”-gerechten en heeft een aangename, kruidige smaak.
Medisch wordt o.a. wondheling en remming van ontstekingen toegedicht aan deze plant. Maar ook prachtige resultaten in het seksleven en andere vitaliteiten staan op het menu! Het leuke, ronde blad groeit aan lange uitlopers (navels), de plant blijft laag en gaat in een pot sierlijk hangen. De kleine roze bloemetjes rijpen tot paarsrode vruchtjes.

Lekker pittig blad, heerlijk door de salade en zeer populair in de Japanse keuken. Waterpeper is uit de familie van de duizendknoopachtigen en groeit van oorsprong op vochtige plaatsen in de subtropen. De eenjarige plant zaait zich bij ons uit en kiemt dan het jaar erna na wat harken door de grond. Waterpeper houdt van vocht en lichte schaduw. Eet jonge scheuten, aan het begin van de bloeitijd, en gekiemde zaden in salades. De bladeren kunnen ook gedroogd worden. Hoewel de plant heel gezond is mag het rauw niet in grote hoeveelheden gegeten worden, houd het dus als smaakmaker! Na het roerbakken kunnen overigens wel grotere hoeveelheden worden gegeten. Waterpeper bevat veel vitamine C, ijzer, calcium, fosfor, magnesium en rutine. De smaak is behoorlijk peperig.

Een van de weinige soorten van dit geslacht waarvan het blad eetbaar is! In Japan (Seri) en in Korea (Minari) en verder in China, India, Maleisië (Ulam), Vietnam, Thailand (phakchi lom) maar ook in Italië een populaire groente, waarvan de jonge uitlopers het lekkerst zijn. De Japanners gebruiken het blad als ingrediënt bij een symbolische voorjaarsmaaltijd. Het blad heeft qua smaak de combinatie van wortelen en peterselie en bevat veel mineralen en vitaminen! Geef ze een vochtige tot natte plaats.

Deze winterharde vetplant met grijsgroen blad bloeit op ongeveer 10-30 cm hoogte met gele schermbloemen. Geef ze een zonnige plaats, vochtig maar goed gedraineerd, ze kunnen een lange periode van droogte doorstaan.
Het extract van de wortels worden in de natuurgenezing aangewend ter verbetering van je gemoedstoestand, verlichting van depressies, verbetering van prestaties en rustgevend. Het proberen waard dus! De wortels zijn na 3 jaar groei te oogsten.

Uit opgravingen is komen vast te staan dat al in 2000 v. Chr. (toen de bronstijd net begon) het bietenblad in de Oude Wereld werd gegeten en geofferd. De plant groeit wild langs oceanen en zeeën, maar de teelt lukt ook prima op de klei. Het dikke blad tijdig oogsten voor een zeer gezonde salade (vitamine A, C en vele mineralen) en geniet van de frisse, knapperige “bite”!

Een prachtige plant met gekruld, blauwgroen blad. Meerjarig en zeer winterhard. De oogst is het 2e of 3e jaar. De plant wordt dan vanaf januari bedekt met een pot van 30-40 cm, om zodoende de jonge scheuten te bleken. De scheuten smaken heerlijk mals. In de zomer zal de plant gaan bloeien, de bloemsteeltjes (in knop) zijn ook een lekkernij!

Zuid-Chileense groenblijvende boom met bijzondere eigenschappen. De plant kan goed gedijen in een (grote) pot, maar bij ons in de vollegrond op een tamelijk droge plaats zal ook zeker lukken, aangezien 12 graden vorst goed wordt doorstaan. Het uiterlijk: stevig, leerachtig blad met witte, fraai gevormde bloemetjes uitgroeiend in donkerblauwe bessen. Bewoners van het Andes-gebergte aldaar gebruiken de boom al eeuwen voor het maken van zeep. De binnenste bast wordt vermalen tot poeder en schuimt in water! De geur van het hout, dat overigens ook goed timmerhout is, maakt deze geschikt als basis voor parfums. Uit de schors wordt Quillaia gewonnen (E999), bekend als schuimmiddel in drankjes (bier) en andere levensmiddelen. De saponine uit de schors helpt bij hoesten e.d. Kortom: nuttigheid te over!

Ideaal als menging in salades: voor een lekkere pittige touch! Op lange zeereizen nam men vroeger een vat gezouten lepelblad mee, het werd gegeten ter voorkoming van scheurbuik. Toen wist men nog niet eens dat het blad extreem veel vitamine C bevat. Geneeskrachtig verhoogt lepelblad de eetlust en bevordert de spijsvertering. Verder wordt gal en lever positief beïnvloed, wat weer verzachtend werkt op jicht en reuma. De meerjarige plant is wintergroen en groeit van oorsprong in brakwatergebieden. Bij teelt met zoet en zout water worden de blaadjes kleiner dan in zoetwatergebieden. De plantjes zijn wintergroen, in een zachte winter (of in de kas) kan dus doorgeoogst worden! (bron (o.a.): Kruidenencyclopedie door Nico Vermeulen)

Zeevenkel is een inheemse schermbloemige, die langs de zee te vinden is. Zoals alle planten onder zulke omstandigheden, heeft zeevenkel korte dikke bladeren om zo min mogelijk water te verliezen door verdamping. Zeevenkel is in Nederland en Belgie erg zeldzaam, maar komt op rotskusten in de het Zuiden van Europa veel voor. De plant is niet bestand tegen strenge vorst, enige bescherming is dus aan te bevelen. Zeevenkel heeft een uitgesproken smaak met het opvallende typische zilte van veel zeegroenten. Je gebruikt de jonge bladeren, vers en rauw; eventueel gemarineerd in azijn, citroen, olijfolie en zout. De jonge bloemknoppen, bloemen en zaadpeulen zijn eetbaar en stengels en bladeren kunnen gekookt worden als asperges.
Voor de specialist een botanische beschrijving: Dit is de enige soort in het geslacht Crithmum. De botanische naam Crithmum komt van het Oudgriekse 'krithe' dat gerst betekent vanwege de overeenkomst van de vrucht met een gerstekorrel. De plant wordt 20-50 cm hoog en de stengel is aan de voet verhout. Ook de wortels zijn houtig. De wortelbladeren zijn dubbel geveerd. De blaadjes van de eerste orde zijn gesteeld en die van de tweede orde vlezig, aan de voet versmald en met gave bladrand. De tot 7 cm lange bladeren zijn aromatisch. Zeevenkel bloeit van juli tot oktober met samengestelde schermen, die bestaan uit acht tot zesendertig stralen met vijf tot tien omwindselbladen en -blaadjes.
De bloempjes zijn geelgroen of wit van kleur. De 5-6 mm lange, olijfgroene tot paarse vrucht is een tweedelige splitvrucht en heeft weinig uitstekende ribben. De deelvruchtjes zijn sponsachtig, op doorsnede breed-driehoekig en bevatten een enkel zaadje. De vruchten worden door het water verspreid.
Namen in andere talen: Duits: Meerfenchel, Engels: Rock Samphire, Español: Hinojo Marino, Frans: Fenouil de Mer.

Een bijzondere smaakmaker! Familie van de Citroenverbena (Vervaine). Het blad heeft een kruidige, zoete smaak (lekker om een blaadje zo te kauwen) en is een topper voor de thee. De Azteken noemen het kruid "Tzopelic Xihuitl" en gebruikten de thee tegen hoesten (mint en honing in 1!). De blaadjes bevatten 1000-1500x meer zoetstof dan suiker, maar vanwege de kamfer in het blad mag deze niet geconcentreerd worden tot zoetstof. Een handje blaadjes door de sla, rabarber, bietjes en wortelen geven een uniek smaakeffect! Als sierplantje is dit witbloeiende, breed uitgroeiende plantje bepaald niet onverdienstelijk: niet hoger dan 30 cm en een overdaad aan witte bloemtrosjes, vergelijkbaar met sierverbena en lantana. Vorstvrij overwinteren, de wortels lopen weer uit. Koppert Cress noemt de bloemetjes van deze plant Dushi Buttons.

Een zeer oud cultuurgewas met dikke houtige wortels, waaruit zoethout en drop worden bereid. Bovengronds is de plant ook de moeite waard: los groeiend, geveerd blad met bovenin een trosje lichtroze vlinderbloemetjes. Zoethout heeft een verfrissend effect op de luchtwegen.

Een Japans Kalmoesgras met bijzondere smaakeigenschappen: iets drop en fris anijs. Het blad is heerlijk in een kruidenthee, jong blad door salades of bij desserts. De wortelneusjes zijn smakelijk in de wok. Het gras is vorstbestendig en houdt van zon en vocht, groeihoogte 30 cm. Af en toe terugknippen zorgt voor frisse groei. De plant leent zich voor aanplant langs vijvers of tussen stapstenen voor een mooi Japans effect.

Het zaad, de gele bloemetjes en het varenachtige blad hebben een heerlijke, kamferachtige geur... dit maakt de plant al heel aantrekkelijk! Een beetje van de gedroogde plant door je kussen geeft een rustgevend effect. Maar voordat we gaan oogsten, eerst de plant zelf: deze groeit wel tot 2 meter hoog en is een prachtige éénjarige afscheiding voor een veranderlijke tuin. Al eeuwenlang is in China de geneeskrachtige werking bekend: koortsverlagend en bacteriedodend. Het Artemisinine-gen, dat in deze plant wordt gevonden blijkt veelbelovend voor de medicatie tegen malaria te zijn. Ook zijn er veelbelovende onderzoeken bekend met positieve uitslagen tegen kanker. We verwijzen naar externe bronnen op internet, gebruik op eigen verantwoordelijkheid. De blaadjes kunnen overigens ook als pittige bittermaker door salades.
Voor meer info, zie ook 880114

Deze zilte plant komt in ons land in het wild voor op kwelders, waar het zoute water af en toe overheen gaat. Het is niet de echte Lamsoor (Limonium vulgare) maar wel de enige eetbare “Lamsoor”! Het jonge blad is eetbaar in de salade of kort geroerbakt. Teel ze bij voorkeur op brakke grond of maak je eigen zoute plantenbak. Het 2e jaar gaat de plant rijk bloeien met witte of lichtblauwe asterbloemetjes, de bijen zijn er gek op!

Zeldzame zuring, die geheel roodbladig is. Regelmatig terugknippen geeft voortdurend jong aanwas, die heerlijk is als zuurtje in de gemengde sla. Uiteraard zijn alle zuringrecepten ook van toepassing op deze fraaie planten! De soort is afkomstig uit Canada, we zoeken nog naar de juiste benaming. Wie helpt mee?

Het bijzondere van deze zuring is, dat deze niet bloeit. Dit soort blijft dus ijverig nieuwe blaadjes maken! Heerlijk: enkele jonge blaadjes (voor een citroensmaak) door de sla, niet teveel gebruiken. Zuringpap of blommepap is een traditioneel gerecht: (karne)melk, bloem, rozijnen, suiker, stroop en zuring…. Lekker! Zuring door de soep maakt deze bondiger en gezonder! De wortels zijn ook eetbaar. Medicinaal werkt zuring ontgiftigend, laxerend, koortsremmend en darmregulerend.

Prachtig open groeiende plant met groengele schermbloemen. Komt nog zeer zelden voor in Nederland. De jonge scheuten en bladstelen zijn aromatisch in soepen, de zaden worden soms mee gemengd met het specerij peperpoeder . Tweejarig.