Mais

Verwonderlijk hoe maïs kan ontstaan uit een gras, met korrels ter grootte van koren! Toch staat inmiddels vast dat dit de echte voorouder van onze huidige maïs is. Zonder theoretische kennis van genetica hebben de eerste bewoners van Amerika door selectie en spontane (?) kruising de maïs steeds groter gemaakt... Dat is wat domesticering uitricht, ook al in de oudheid. Plant dit curieuze zaad en verwonder je... De korrels kunnen gemalen of gekookt worden. Wie weet wordt dit gewas ooit ontdekt als een nieuw superfood.

Sierlijk en eetbaar als bakmaïs! Zeer gevarieerd mengsel van bontgekleurde, grote maïskolven, die wel 25-30 cm lang kunnen worden! De planten worden 150-200 cm hoog en rijpen in 115 dagen. Kolven drogen kleurecht op en blijven dan jarenlang goed.

Een zeer oude, oorspronkelijke maïs uit Zuid-Amerika. Deze kolven zijn flink groot, maar de plant blijft gedrongen tot maximaal 150 cm. Ideaal voor een kleine plek in de tuin of voor de teelt in potten! Deze maïs wordt nog steeds gebruikt om mee te koken of meel van te stampen.

Ongewild (of misschien bewust?) rouleerden er prachtige, historische bakmaïs-rassen bij de oorspronkelijke bewoners van Amerika. Neem nu deze kolven: de verrukking van kleuren tijdens een nazomer zonsondergang worden verenigd in dit prachtige mengsel. Per kolf komen de volgende kleuren voor: terra, roze, wijnrood, groen, blauw en goudgeel. Teel ze voor de sier of stamp er een mooie maïsbloem van.

Zo’n prachtige zilverlila maïs kan je onmogelijk weerstaan! Voor de sier, maar van oorsprong als bakmaïs om meel van te malen, voor het maken van heerlijke cake of maïsbrood. Roosteren totdat ze zacht “poppen” behoort ook tot de populaire mogelijkheden! De 120 cm compacte planten geven zeer vroeg hun oogst en vertakken soms voor nog meer kolven, dus deze maïs is geschikt voor ons klimaat.

Een bijzondere bakmaïs, die natuurlijk als siermaïs het meest gebruikt zal worden. Bakmaïs heeft als voordeel dat het glutenvrij is, de Indianen bakken al eeuwen met dit bloem. De kolven geven een prachtige kleurverscheidenheid en het bijzondere van deze variëteit zijn de sierlijke tijgerstreepjes per maïskorrel (zie foto). De 2 m hoge planten geven 1-2 kolven per plant, die goed tot rijping komen in ons klimaat. Als de mannelijke pluimen rijp zijn helpt het de bestuiving om af en toe de plant te schudden.

Dit mooie, historische ras is gered door de Zwitserse zadenclub ProSpecieRara. De vrij compacte planten geven vrij vroeg gemiddeld 2 kolven met goudgele maiszaden. Prachtig voor de sier, maar vooral te gebruiken om te malen en vervolgens mee te bakken. Heel populair is het maken van het Italiaanse gerecht Polenta, Mergoscia is waarschijnlijk het beste ras om een fijne Polenta te maken.

Een zeer favoriete en oeroude bakmaïs waar een prachtig gele maïsmeel van gemalen kan worden! Gelukkig zijn er sinds de 1970-er jaren veel Amerikanen actief geweest om de oude rassen van de ‘Native Americans’ te bewaren en vermeerderen. Nothstine Dent is daar één van, een ras uit Noord-Michigan. De kolven kunnen tot 20 cm lang worden en rijpen vroeg, wat voor ons klimaat het verschil kan maken. De oogst is niet enorm, maar de zoete smaak is genoeg reden om deze te blijven kweken, en het is nog steeds (kwalitatief) een van de beste variëteiten die we aanbieden voor maïsmeel en bloem.

Wat een bijzonder gekleurde, smaragdgroene maïs! Als siermaïs natuurlijk een beauty, maar oorspronkelijk komt deze soort uit Zuid-Mexico, waar de indianen (Zapoteken, Mixteken en Mazateken) ze vroeger al verbouwden als bakmaïs. De kolven zij 15-25 cm lang en groeien aan stevige, ruim 2 m hoge planten.

Een prachtige dieporanje tot donkerrode bakmaïs, die uiteraard ook veel gebruikt wordt voor de sierteelt. Het gemalen meel is ook prachtig diep van kleur. Ernest Strubbe kweekte dit ras, hij heeft veel verbeteringen van oude rassen op zijn naam staan.

Een zeer gezonde maïs, die we van oorsprong hebben gekregen uit de genenbank Cimmyt (Mexico). Deze bezit gemakkelijk beschikbare aminozuren: in de maïs zit 60-100% opneembare lysine en tryptophan. Het is een stabiele kruising tussen verschillende opaque-2 maïsvariëteiten uit de Andes. De kolven zijn prachtig lichtblauw met andere kleurnuances. Dit type traditionele maïs kookt men met kalk (houtasse) tot massa harina waarna er tortilla mee gebakken wordt. De maïsplanten worden flink hoog en hebben een lange groeitijd, zaai ze dus op tijd! Voor meer informatie, zie www.cimmyt.org

Van oorsprong komt dit ras van Duitse boeren, die rond 1870 uit de Vereinigde Staten naar Texas verhuisden. De
nakomelingen van deze pioniers hielden kalkoenen in grote hoeveelheden. Deze waren dol op deze maïs, de korrels
komen heel gemakkelijk los. Elke stengel draagt 2 kolven van ± 20cm lengte, vol met crèmekleurige korrels. In Texas geldt deze soort momenteel als de beste voor het maken van tortilla.

Populair omdat lekker hier bijzonder mooi is! Het type is afkomstig van de Zuid-Amerikaanse Indianen. Veelkleurige kolfjes (10-12cm lang) die lekker zijn als popcorn of in de maïssoep. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Kleine langwerpige kolfjes met mini (popcorn)korrels. Leuk voor kinderen om in zijn geheel te laten “poppen” en uit de kolfjes te happen. Uiteraard zijn deze snoepjesroze kolfjes ook zeer decoratief! Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Kleine langwerpige kolfjes met mini (popcorn)korrels. Leuk voor kinderen om in zijn geheel te laten “poppen” en uit de kolfjes te happen. Uiteraard zijn de veelkleurige kolfjes ook zeer decoratief! Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Vroeg rijpend. Heerlijk, licht te verteren bijgerecht. Met je eigen popcorn achter je eigen filmpje.… Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Maïs geeft het hele jaar een fris en gezond uiterlijk aan de tuin. In het najaar ontstaan vrij grote kolven met stevige, kleine maïskorrels. De bloedrode kleur is warm, aantrekkelijk en goed te drogen! Uiteindelijk ook leuk voor een roze popcorn. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Deze prachtige staalblauwe maïs maakt kolven van ruim 20 cm lang en komt van oorsprong van de Indianen (Shaman is een soort medicijnman). In de VS is deze blauwe soort populair als grote gekleurde popcorn. Voor succesvol “poppen” moet de maïs voldoende hard uitgerijpt zijn, bij een slechte nazomer lukt dat wel eens niet in ons land. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

In het popcornland (de VS) galmen de lovende kritieken over deze witte maïs: vroege oogst (althans voor een popcorntype), heerlijk van smaak, goed “poppend” en groot van formaat. De planten worden 150-180 cm hoog, voor een maïs tamelijk laag dus. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Prachtige donkerrode kolfjes in de vorm van een aardbei, maar dan 2x zo groot! Dit ras gebruik je voor een prachtig rode popcorn, maar voor de sier kan deze eerst een poosje dienst doen op de herfsttafel. Planten van ongeveer 150 cm hoog geven 2-4 kolfjes. Leuk idee: laat ze “poppen” aan de kolf en knabbel ze van de stengel af...! Laat de maïs goed drogen voor een gewenste volledige “pop”. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

PRIMEUR IN 2016: VOOR HET EERST IN EUROPA!
We kwamen deze prachtige gele variatie op de al bekendere rode aardbeimaïs tegen in Azië. Na eigen vermeerdering zijn ze dus ook beschikbaar in Europa... De prachtige, citroengele kolfjes hebben de vorm van een aardbei, maar dan 2x zo groot! Dit ras gebruik je voor een prachtige popcorn, maar voor de sier kan deze eerst een poosje dienst doen op de herfsttafel. Planten van ongeveer 150 cm hoog geven 2-4 kolfjes. Leuk idee: laat ze “poppen” aan de kolf en knabbel ze van de stengel af...! Laat de maïs goed drogen voor een gewenste volledige “pop”. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Minigroentes zijn (nog beter) geschikt voor de teelt in potten en hebben in de tuin gewoon het voordeel dat ze minder ruimte innemen (rij-afstand 50 cm) en minder schaduw aan andere groentes geven. Zo ook deze dwerg onder de popcorn: het is een oud historisch rasje, al decennia lang populair bij hobby-tuiniers. De plant groeit niet al te hoog (± 1 m), geeft zeer vroeg 1-2 kolfjes van 8-10 cm lengte en de lichtgele maïs-korrels zijn tamelijk zacht, fijn en klein. Dit historische ras uit New Hampshire is verbeterd door wijlen Prof E. Meader. Oogstbaar na ongeveer 100 dagen als de korrels hard worden en daarna verder drogen. De zaden springen na verhitting open en geven dan een gezonde snack!

Dit is een oorspronkelijke Indiaanse maïs, die waarschijnlijk al eeuwen
oud is. De snel groeiende maïs wordt vooral gebruikt als bakmaïs: heerlijk om echte blauwe tortilla’s van te maken! De kolven zijn uiteraard, door de diepblauwe kleur ook prachtig voor de sier!

Een zeer fraaie maïs met frisse kleuren in een glanzende verschijning! Deze maïs is ontstaan door de liefhebberij ven Carl Barnes, die oude, oorspronkelijke maïs verzamelde en doorkweekte. Eeuwenlang kweken de Native Americans maïs en dankzij veel serieuze verzamelaars zijn veel rassen behouden.
Een van de zijwegen, die Barnes insloeg was deze zeer kleurrijke variëteit die een extra boost kreeg toen Greg Schoen deze verder ging kweken. Omdat maïs zich gemakkelijk mengt met andere rassen, ontstaan soms verrassende resultaten, ga zelf ook maar eens aan de slag met enkele verschillende kleuren!
‘Glass Gem’ is uiteraard voor de sier heel aantrekkelijk, maar je kan er ook een goede bakmaïs van maken en goed gedroogd willen ze ook aardig poffen tot popcorn.

Uit de prachtige Indianenmais Glass Gem (zie 195060) isoleerde een van onze kwekers deze prachtige lichtroze met witte variëteit, ze glanzen als parels! Nu is dit ras nog zeer exclusief, we hopen in de komende jaren grotere hoeveelheden aan te kunnen bieden.

Deze prachtige bakmaïs komt door vroege rijping zeker tot wasdom in ons klimaat. Naast sierlijk zijn de kolven (van 15-17 cm lengte) een zeer voedzame basis voor maïsmeel, populair om te roosteren of om grutten van te koken. De planten zijn compact: 120-150 cm hoog.
Een gedreven maïskweker uit Big Timber, Montana: Dave Christensen’s heeft rond 1975 besloten om een geschikte maïs te zoeken, die in zijn bergachtige staat kan groeien. Hij begon met 12 rassen uit de Zaadbank, afkomstig van de Mandan Indianen (de “witte” indianen) en breidde deze genetische schat uit met maïs van huidige Indianenfamilies en van traditionele hobbykwekers. Na jarenlange kruising en selectie, ontstond een mooie mix van zeer koudebestendige en snelrijpende maïs: biodiversiteit binnen 1 ras! Het is een van de weinige maïsrassen (zo niet de enige) die tot op 1500 m hoogte groeit, maar ook in de warmste landbouwgebieden op aarde krijgt ‘Painted Mountain’ zelfs een goede oogst. Zo helpt dit ras mee aan wereldwijde, duurzame landbouw. Lees Dave’s verhaal op zijn eigen site: www.seedweneed.com of rockymountaincorncom.ipage.com

Een zeer oude en sierlijke, oorspronkelijke maïs uit Zuid-Amerika. Oorspronkelijk wit, maar door kruisingen in de 19e eeuw dieprood geteeld. Deze maïs is bijzonder groot, wordt nog steeds gebruikt om mee te koken, meel van te stampen en in zacht stadium zijn de kolven ook als (iets) zoete maïs te eten. De plant groeit krachtig en heeft smal blad en groenrode stengels: zet gerust een rijtje voor de sier neer!

Blauwe zoete maïs is tamelijk ongebruikelijk en leuk om uit te proberen. Dit ras is daarnaast ook compact (1 m hoog) en draagt 3-6 kolven per stengel. Vroeg oogstbaar en heel geschikt voor teelt in de tuin, maar ook heel succesvol in een grote pot! Eet de kolven zo vers mogelijk dan is het zoetgehalte optimaal.

Deze zoete maïs is zeer oogstzeker in ons land en geeft korte, zoete kolfjes met een bijzondere brons-oranje kleur. 5 kolfjes per plant is geen uitzondering, de plant blijft vrij laag 100-125 cm! De oorsprong van dit leuke rasje ligt in de VS, Oregon, waar Alan Kapuler deze in 1987 op de markt bracht. De voorouders van deze maïs zijn ‘Tarahumara Sweet’, ‘Guamas Orange’ en ‘Faro Chilean’.

Zachtzoet ras uit 1902, vóór de komst van de hybriden een toonaangevende, vrij late, maar rijkdragende maïs. Nog steeds een prima te telen landras!