Een zeer winterharde, knolvormende Lathyrus! Het is zelfs een van de weinige meerjarigen van dit geslacht wiens lila bloemen nog lekker geuren ook!
In heel Europa een inheemse plant.
Aan het draadvormige wortelgestel komen knolvormige, langwerpige verdikkingen voor die al eeuwen lang bekend zijn als voedsel.
De plant wordt 30-100cm lang/hoog: een prima eetbare sierplant! De Franse noemen deze vergeten groenten “Hollandse Muisjes” (!) omdat sinds ± 1783 deze knolletjes vanuit het koele Nederland werden geëxporteerd naar Frankrijk.
Een oud recept: knolletjes 1uur koken, pureren en met melk en kruiden opdienen.
De bloemen, jonge scheuten en zaadpeultjes zijn ook eetbaar.

Een heerlijk maar tegelijk ook berucht knolletje...
Heerlijk: de knolletjes kunnen in het najaar worden geoogst en smaken rauw of in de roerbakschotel heerlijk “nootachtig”. Je kan ze roosteren voor een smakelijke koffie- of chocolademelkvervanger. In Spanje wordt van deze knolletjes de bekende horchata getrokken, een melkkleurige drank met notensmaak. Het knolletje is al eeuwenlang bekend (en in cultuur) in Afrika, Azië en Europa. Ze zijn gevonden bij Egyptische tomben van 2400 v.Chr. en de Zoeloe’s kennen het knolletje als sinds mensenheugenis als hulp voor spijsvertering en verbetering van de ademgeur.
Berucht: De tuinbouw kan enorm last krijgen van de wilde vorm van dit plantje, een rampzalig onkruid in de bollen- en aardappelteelt. Onze variëteit is echter niet rankend en bloeit niet, dus maakt geen zaad. Je hoeft dus niet bang te zijn om tot last te wezen voor de buurman die bollenboer is.

Lang verwacht, gevreesd door de pootaardappelindustrie, maar niet meer te stuiten: professionele aardappels uit zaad! We verkopen al jaren aardappels uit zaad, maar deze zijn voor de professionele markt niet geschikt omdat deze uniformiteit vraagt, d.w.z. de knollen moeten tegelijk oogstbaar zijn en dezelfde (betrouwbare) eigenschappen hebben. Vergelijkbaar dus met de rassen die je in knolvorm koopt. Doordat de kennis van veredeling steeds meer toeneemt is het gelukt om de complexe veelheid van eigenschappen, die binnen elke reguliere aardappel huist, te reduceren, waardoor kruisingen zeer betrouwbare F1 hybriden opbrengen. Het eindproduct wordt aangeduid met TPS = True Potato Seeds. Het staat nog in de kinderschoenen, maar het eerste veelbelovende ras is klaar. De naam is alleen nog niet zo “uitgemendeld” daar moet nog een goed klinkende eindnaam op verzonnen worden. Ik denk (uit de losse pols) aan Sol Gold, waarmee de pioniersfirma Solynta wordt geëerd en het prachtige en smakelijke goudgele knolvlees dit ras typeert.
Nog even de eigenschappen op een rijtje:
De aardappel geeft een grote oogst, kort na de vroege oogsten, de smaak van het vrij vaste, goudgele knolvlees is voortreffelijk en de bewaarbaarheid normaal.

De meeste nakomelingen van dit ras geven blauw knolvlees, enkele witte of rode komen voor. De oogst is middentijds met soms een late plant ertussen. Stevig knolvlees en een goede smaak! Dit ras ontstond uit een kruising, die werd uitgevoerd door Karsten Ellenberg: degene, die het ras ‘Linda’ door het aanwakkeren van een volksbeweging heeft gered van de ondergang.

Geelschillige aardappel, die middentijds oogstbaar is met tamelijk stevig knolvlees en een goede smaak. Een aardappel voor vele doeleinden en voor de kweekfanatiekeling is dit een heel goed kruisbaar ras om mee verder te experimenteren.

Kweker Stefan Griesser. (Blue Eyes x Phureja Dreams)
Deze telg van de Solanum phureja (een ander soort dan de normale aardappel) is allereerst redelijk goed resistent tegen Phytophthora. Het is een vrij goed te bewaren aardappel: vast tot fijn kruimig, knapperig, fris, kortom uniek van smaak! Probeer ze gelijkmatig te telen, nooit laten uitdrogen, zware grond wat verbeteren. Deze lekkernij verdient wat extra aandacht... De ronde knollen zijn rozerood van schil en lichtgeel knolvlees met soms een rode ring. Koks eren dit type met de aanduiding “oeraardappel”, ze bevat een intensieve “wilde” aardappelsmaak en heeft een vrij hoog caroteengehalte! Ze geven een grote oogst.

Een historisch Zwitsers ras, dat uit het bergstadje Bristen afkomstig is. De diepliggende ogen combineert dit ras met wit knolvlees en een lichtbruine, rode of blauwe schil. Gemiddeld vroeg oogstbaar, stevig knolvlees en een ouderwetse “aardse” aardappelsmaak.

Dit ras herken je door zijn onregelmatige vorm en diepe ogen al als een wilde aardappel. Zo kwamen de eerste piepers in Europa! De kleur kan iets variëren van wit naar geel en ongeveer 80% van de planten leveren bloemige aardappels. Let op, ze zijn snel gaar, dus 10 minuten zacht koken, afgieten en na laten garen met gesloten deksel. De resistentie tegen de aardappelziekte (Phytophthora infestans) is opvallend en heeft te maken met de verwantschap met wilde soorten (tuberosum, andigenum en enkele andere, het resultaat is tetraploïd).

Deze fraaie geel-rode aardappel heeft een zeer goed smaak, dat rechtstreeks van wilde aardappels lijkt te komen: amandel- en kastanje-aroma’s. Het romige mondgevoel verraad een zeer fijnkruimige structuur. De meeste zaailingen zullen Phytophthora-resistent zijn. Kook ze ongeschild, dan maakt de aardappel rode afdrukken onder het rode deel van de schil, erg leuk om te zien!

Open bestoven zaad van diverse Sarpo-rassen en -kruisingen. Ieder zaadje kan een nieuw ras voortbrengen, dat je dan via knollen verder vermeerdert. Verwacht vooral late, bloemige rassen met mogelijk een hoge opbrengst en vooral goede weerstand tegen de aardappelziekte. Eet dus na het eerste groeijaar niet meteen al die knolletjes op: plant de productiefste het volgende jaar uit. Pas na het 2e seizoen kun je een volwaardige oogst verwachten.