Bonen

Een zeer productieve, oude, traditionele tuinboon uit de gemeente Solberga in Bohuslän (Zweden), waar hij al honderden jaren wordt verbouwd en een zeer belangrijk hoofdvoedsel is. Linnaeus' leerling Pehr Kalm, die het ras tijdens zijn reis in 1742 beschreef, beschouwde het als de beste tuinboon van die tijd in de hem bekende omgeving. Ze worden geteeld door Lars en Lennart Eliasson in Ödsmåls Västergård in Solberga.

De boon is iets kleiner en fijner dan we tegenwoordig gewend zijn, maar volgens het tijdschrift Trädgården uit 1916 wordt de Bohusländ tuinboon geprezen als "deze overtreffen de boerenbonen die over het algemeen in de tuinen worden geteeld".

Een echte vroege- of wintertuinboon. Wintertuinbonen zaai je dan in oktober-november en ze geven zeer vroeg in de zomer oogst, voordat de luizen ze in de gaten hebben! Normaal in het vroege voorjaar zaaien kan uiteraard ook, de oogst valt dan iets later. Ze geven een grote oogst van lange peulen met lichtgroene bonen.

Voor wie extra vroeg minder belangrijk is dan een zeer grote oogst... Deze selectie uit de Aquadulce geeft extra lange peulen met altijd 7, maar meestal 8 of 9 boontjes in een peul! De bonen zijn groen, middenfijn met een toegankelijke smaak.
Net als de gewone Aquadulce is deze tuinboon geschikt voor de vroege zaai of de winterteelt. Wintertuinbonen zaai je dan in oktober-november en ze geven begin zomer oogst, voordat de luizen ze in de gaten hebben! Normaal in het vroege voorjaar zaaien kan uiteraard ook, de oogst valt dan iets later.

De naam verklapt al iets over de dubbele toepassing van deze unieke tuinboon: naast het bekende “doppen” van de onrijpe zaden is dit ras extra geschikt voor de jonge peuloogst: mange-tout dus! De jonge peulen zijn zeer zacht, mals en heerlijk zoet. Deze opvallend rijkdragende tuinboon geeft nog voldoende peulen om ouderwets te pellen. Het zal je daarbij meteen opvallen, dat de schil erg dun is.

Stevig van onderaf vertakkende planten, ongeveer 30-40 cm hoogte, een dwergtype dus, ideaal voor kleine tuinen en potten. Geeft talrijke peulen van 13-15 cm lengte met een zeer goede smaak. Prachtige bloei, in trossen aan de top van de plant. Een zeer veelzijdige tuinboon, die de hele zomer door te zaaien is en bij late zaai in september-oktober onder tunnels overwintert om een extra vroege oogst te krijgen.

Een ouderwets grof type, met uitgesproken (ouderwetse) tuinbonensmaak. Door de lichtbruine verkleuring na koken die typerend is voor pittige tuinbonen wordt dit oude ras gerangschikt onder de zgn. ‘bruinkokers’. Nog donkerder, dus roodbruine tuinbonen vindt u elders in ons sortiment. Dit type leent zich goed voor diepvriezen en is tamelijk vroeg oogstbaar. De naam "witkiem" dankt het ras aan de witte navel (dit in tegenstelling tot de Leidse Hangers)

Dit is een verbetering van het ouderwetse, grove type, met uitgesproken (ouderwetse) tuinbonensmaak. Door de lichtbruine verkleuring na koken die typerend is voor pittige tuinbonen wordt dit oude ras gerangschikt onder de zgn. ‘bruinkokers’. Nog donkerder, dus roodbruine tuinbonen vindt u elders in ons sortiment. Dit type leent zich goed voor diepvriezen en is 10 dagen vroeger oogstbaar dan de originele witkiem. De naam "witkiem" dankt het ras overigens aan de witte navel (dit in tegenstelling tot de Leidse Hangers)

Deze bonensoort is nauwelijks bekend bij ons (word je al nieuwsgierig?) en wordt in Centraal- en Zuid- Indië geteeld. Allereerst vallen de prachtige, grote, donkerrode zaden op. Ze zijn ongeveer in de vorm van een tuinboon. Eerst komt er een enorme groeispurt van de fraaie, hard groeiende klimplant en in de nazomer ontstaan uit de wonderschone, lila bloemen de enorme peulen van 25-30 cm lang en 2 cm breed. Deze kunnen jong geoogst met peul en al worden gegeten, rijper of geheel rijp eet je de zaden. Wel een poosje koken, zoals je dat bij droogbonen gewend bent. In een verwarmde kas kan de plant overwinteren, dus de teelt in een flinke kuip geeft jarenlang plezier!

Deze tropische boon wordt ook wel Jackboon genoemd (door het sprookje Jack and the Beanstalk) en is vooral bekend in Brazilië. De spierwitte zaden hebben een langwerpige, grijszwarte navel, wat kenmerkend is voor dit geslacht. Eerst komt er een enorme groeispurt van de fraaie, hard groeiende klimplant en in de nazomer ontstaan uit de wonderschone, lila bloemen de enorme peulen van 25-30 cm lang en 2 cm breed. Deze kunnen jong geoogst met peul en al worden gegeten, rijper of geheel rijp eet je de zaden. Wel een poosje koken, zoals je dat bij droogbonen gewend bent. In een verwarmde kas kan de plant overwinteren, dus de teelt in een flinke kuip geeft jarenlang plezier!

Het korte, soms iets rankende gewas krijgt na de prachtige zwart met rode kielbloemen, peultjes met 4 “vleugels” in de lengterichting: laat ze niet langer dan 3 cm worden. Kort stoven en serveren met een klontje boter.... heerlijk! Bloeit lang door en draagt tot diep in de herfst

Deze klimmende vleugelboon is in de tropen heel populair (inheems in Nieuw Guinea) en groeit bij ons het beste in de kas. Jong geoogst zijn de 4-kantige, gevleugelde peultjes heerlijk mals, zacht en zoet. De boontjes ontstaan vrij laat in het seizoen, als de dagen rond de 12 uur lang zijn, we hebben dus een goede oktobermaand nodig. Alle delen van de plant zijn overigens eetbaar:
1) Het jonge blad is lekker in de wok als spinazie
2) De zeer lichtblauwe bloemen zijn eetbaar en worden bijvoorbeeld gebruikt om rijst te kleuren
3) De wortels zijn zeer rijk aan proteïne en hebben een notig aroma
4) Uiteindelijk (maar dat halen we in Nederland niet altijd) kunnen we de droge zaden als soja verwerken, maar ook branden voor een bijzondere surrogaatkoffie!
Opvallend is de zeer actieve opslag van stikstof uit de lucht, dus een nateelt van bladgroente is zeer succesvol.