Zaden - Bomen en Struiken

Deze Zuid-Afrikaanse boom is tamelijk vorstbestendig dus zal het in ons klimaat jarenlang volhouden, het eerste jaar in elk geval vorstvrij houden… Ook als fraai boompje in een pot of zelfs als bonsai is deze Acacia heel geschikt! Het eerste dat opvalt zijn de bruinzwarte doorns, het groene blad is fraai geveerd zoals bij haast alle Acacia’s en de geurende bloeitrosjes zijn crèmewit en hangen als staartjes naar beneden. Na de bloei vormen zich groene en later bruine peultjes met de zaden. Het blad, de boomsappen en de jonge peultjes zijn overigens eetbaar, het hout is heel populair voor de meubelmakerij en jong voor afrastering.

Het blad van deze groene esdoorn is van zichzelf al klein, dus heel geschikt als bonsai.

Prachtige frisgroene, vingervormige blaadjes, die in de herfst vlammend geel kleuren. Een sterke boom voor de tuin, die ook uitstekend als bonsai te telen is.

Prachtige rode vingervormige blaadjes, die in de herfst vlammend oranje kleuren.

Een prachtige naaldboom, dat van oorsprong in Brazilië, Argentinië e.o. groeit. De bomen groeien bij ons prima in een pot, een enkel nachtvorstje kunnen ze wel hebben, maar bij strengere vorst moet de boom goed ingepakt worden of in een vorstvrije schuur gezet worden.
De takken zitten vol met schubben, die scherp zijn en heldergroen. In de natuur bestuiven mannelijke en vrouwelijke bomen elkaar en de enorme vruchten zitten vol grote zaden.
Deze zeer bijzondere plant is het kweken meer dan waard!

Deze beschermde Zuid-Afrikaanse boom verdient veel meer aandacht! De boom bloeit prachtig met hangende trossen blauwe vlinderbloemen en lijkt zodoende wel op onze bekende Blauwe Regen, maar dan niet als slingerplant maar met een zelfstandige stam. De boom verdraagt enige vorst, maar de jonge jaren moeten beter beschermd worden doorgemaakt.
Uiteraard leent zich deze sierlijke boom ook voor de teelt als bonsai.

Soms snap je niet waarom een plant niet veel bekender is! Neem nu deze wonderlijke, winterharde struik: het blad is glanzend groen, zoals de laurierkers en vanaf juni tot in de herfst is er de exotische bloei: bruinrood in de vorm van een magnolia of protea… De geur van de bloemen is fantastisch: zoet als kaneel of meloenen, een geur, die ook vrijkomt bij het snijden van jonge twijgen. De oudere takken kunnen worden geschild voor een zeer goede vervanger van kaneel. De struik groeit langzaam en bloeit het rijkst op een zonnige plaats. De uiteindelijke hoogte is ruim 2 m, maar snoeien is mogelijk. Geef ze rijke, vochthoudende grond: een aanwinst! Sinds 1726 is deze uit Noord-Amerika afkomstige, bijzondere struik al in cultuur in Europa.

De Japanse haagbeuk vormt eerst een struik die zich langzaam ontwikkelt tot een kleine (10 m) decoratieve boom met een mooie vaasvormige groeiwijze die later breder wordt. Hij lijkt wel op de gewone haagbeuk. Een duidelijk verschil is de bast die bij Carpinus japonica licht grijsbruin is en in kleine dunne schubben los laat. De bladeren zijn relatief smal en lang en diep generfd. Bij het uitlopen zijn ze roodachtig getint. De bladrand is scherp gezaagd en de bladtop is spits toelopend. De onderzijde van het blad is licht behaard. De nootjes zitten in katjes die kort en gedrongen zijn. Door de aanwezigheid van afzonderlijke schutbladeren lijken de trossen op grote hopbellen en zijn zeer decoratief. Ze worden circa 6 cm lang. De kruin is heel dicht, waardoor er weinig licht doorheen dringt. De herfstverkleuring is goudgeel. De wortelgroei is tamelijk oppervlakkig. Verteerd blad van de Japanse haagbeuk is een goede bodemverbeteraar.

Een flinke boom, geschikt voor alle grondsoorten. Dit familielid van de Okkernoot doet het ook zeer goed in een grote pot. Op oudere leeftijd geeft de boom sierlijke nootvruchten, die overigens niet eetbaar zijn. Van het hout van deze boom wordt het taaie hickory-hout gemaakt, veel gebruiktvoor gereedschap zoals bijlen, hamers etc. De bomen hebben een fraaie, goudgele herfstkleur.

Lancetvormig blad met zwierige vertakkingen, als boom in de tuin heb je wel de ruimte nodig. Als laanboom wordt deze graag aangeplant in drogere delen van het land, Netelboom kan niet tegen natte klei. Deze boom lijkt op de Iep en wordt (vanwege de Iepziekte) graag als vervanging gebruikt. Als leiboom of zelfs als bonsai kan je door snoeien de boompjes veel kleiner houden, er ontstaan in de loop van jaren zeer decoratieve exemplaren!

Dit bijzondere, winterharde struikje uit China verdient veel meer aandacht!
De naam zegt het al: de bloei is in de winter, soms zelfs al in december. Opvallend is de heerlijke zoete geur!
De Engelsen voerden de struik in 1766 in uit China, in Engelse tuin komen prachtige exemplaren voor, de warm-gele bloemen verschijnen een jaar of 6 na het zaaien. Geef ze een zonnige, warme plek, snoeien alleen bij uiterste noodzaak.

Deze gemakkelijke heester groeit graag en makkelijk op vrijwel elke plek, behalve in de schaduw. De bladeren zijn geveerd en na de felgele vlinderbloemen ontstaan sierlijke, blaasvormige peulen, die van groen naar rozerood verkleuren.
De struikjes worden vanwege het actieve wortelstelsel graag gebruikt om erosie te voorkomen, tevens haalt de plant stikstof uit de lucht en brengt deze beschikbaar in de grond.

Zelden tref je zo’n prachtig bloeiend struikje binnen de kornoeljefamilie. Ik heb ze al in tuinen tot kleine boompjes zien uitgroeien, hoewel een strenge winter funest kan zijn. Teelt in grote potten kan ook (‘s winters in de gaten houden). De plant vormt wintergroen, lancetvormig blad en bloeit fantastisch met grote, wasachtige, crèmekleurige bloeiwijzen. Soms ontstaat een roze bijkleuring. Na de bloei de volgende verrassing: rozerode aardbeivormige vruchten! In de tuin wordt deze struik tot kleine boon 2,5 m hoog in 10 jaar. De vruchten zijn eetbaar, hoewel soms bitter.

Groenblijvende conifeer met naaldachtig, blauwgroen loof. Roodbruine schors, die afschilfert in lange stroken. Zaad voorweken.

Dit wintergroene struikje wordt tot 1,5m hoog en groeit prima op een halfbeschaduwd plekje. De trosjes met geelgroene bloemetjes groeien uit tot zwartblauwe besjes, waar de vogels gek op zijn! Een fijne struik om lastige groeiplekken te “vergroenen”…

Voordat de blaadjes verschijnen, in het staartje van de winter gaat dit fraaie struikje bloeien in helder witte bloesem. Ga maar eens wat dichterbij en snuif de heerlijke geur op! Ook na vele jaren wordt de struik niet hoger dan ongeveer 1 m. Voor de mens zijn alle delen van de plant giftig, voor vogels niet.

Deze bijzonder plant, die begint als struikje en later uitgroeit later tot een middengrote boom (10-15 m), is vreemd genoeg nauwelijks bekend, maar als deze bloeit dan staat iedereen verbaasd te bewonderen... In mei bloeit de plant met grote, hangende, spierwitte schutbladeren, tot 30 cm lang: het lijkt net of iemand zijn zakdoekenverzameling erin heeft gehangen!
Omdat dit zeldzaam fraaie boompje nauwelijks aangeboden wordt vonden we dat daar verandering in moest komen...

De zakdoekjesboom geldt in de herkomstgebieden in China inmiddels als zeldzame en bedreigde soort. Klimaatverandering en verlies aan biotoop spelen daarbij een rol.
Tegelijk zijn er steeds meer wetenschappelijke publicaties, dat Davidia waardevolle stoffen bevat, die een rol kunnen spelen in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Zaaien houdt genetische rijkdom in stand, zaailingen zijn bovendien individuen, dus ook variabel in groeikracht, groeivorm, bladkleur etc.
Nog enkele tips en weetjes op een rijtje:

• Niet elke grond is geschikt voor Davidia. Schrale, snel uitdrogende zandgrond is ongeschikt, evenals slecht drainerende grond. Ze houden van een goed drainerende, maar vochthoudende, voedzame grond. Een koele, beschaduwde voet wordt gewaardeerd.
  
• Jonge Davidia's hebben een hekel aan langdurige zoninstraling en aanhoudende droogte, oudere bomen zijn wat toleranter.
  
• Jonge Davidia's zijn de eerste winters vorstgevoelig, na enkele jaren neemt de vorsttolerantie toe.
  
• Davidia behoort niet tot de categorie kleine bomen; wie een zakdoekjesboom wil planten moet over voldoende ruimte beschikken, zowel in de breedte als in de hoogte.
  
• Davidia kun je niet met snoeien klein houden. Snoei wordt slecht verdragen. Oudere bomen bezitten wel het vermogen vanuit de basis nieuwe scheuten te vormen.
  
• Het duurt een aantal jaren, voordat een Davidia tot bloei komt( 10- 15 jaar). De bloei is zo spectaculair, dat het lange wachten rijkelijk wordt beloond.
  

Voordat je jonge plantjes uitplant staan ze graag beschut, beschermd tegen matige en strenge vorst en schrale oostenwind.

Een zeer fraaie heester met de mooiste herfstkleur van allen! Als je maar 1 plant in de tuin mag zetten voor de herfstkleuren, dan is dit een erg goede keuze... De hoogte na 10 jaar is 2,5 m. De stervormige, mild geurende bloemetjes zijn donkerrood en verschijnen als de hartvormige bladeren al in de mooiste herfsttinten verkleuren: in september en oktober!
Geef ze een plaats in de halfschaduw, ze groeien graag op vochthoudende, goed gedraineerde, iets zure en humusrijke grond. Zonnig mag ook, maar let dan op voldoende vocht.

Voor een Es, is dit een kleine boom: maximaal 10 m hoogte met een stamdiameter van 30 cm. Aan de fluweelzachte groeischeuten dankt deze Es zijn naam. Deze boom is een gemakkelijke groeier, groeit betrekkelijk snel en heeft geen onderhoud nodig. De herfstkleur is goudgeel en pas laat in de herfst.

Het aardige van deze boom is, dat hij als fossiel over de hele wereld voorkomt, maar zich in het wild heeft teruggetrokken tot een paar plekken in China. Inmiddels heeft de mens weer voor verspreiding gezorgd. De platte, waaiervormige blaadjes hebben aan de top een insnijding. Ze behoren tot de (primitieve) bladverliezende naaldbomen.
Zeer geschikt als bonsai en in de tuin een flinke boom met een prachtige gele herfsttooi. In een grote kuip is de boom in toom te houden en sieraad voor het terras!

ZEER GELIEFD DOOR BIJEN EN HOMMELS!
Deze middelhoge boom dankt zijn naam aan de trosjes spierwitte klokvormige bloemetjes, die in het voorjaar bloeien. Na deze overvloedige bloei ontstaan de gevleugelde vruchtjes, die er de hele winter aan blijven hangen. De eerste 10 jaar kan je genieten van een sierlijke struik, na 20 jaar groeit deze uit tot een middelhoge boom.

Donkergroene schubachtige naaldboom, zeer populair als buitenbonsai. Als struik en boom in de tuin zeer winterhard.

De echte tulpenboom is geen kleintje... In de vollegrond kan deze wel 20 m hoogte bereiken, heb je minder ruimte, zet de boom dan in een grote pot of kweek er een bonsai mee!
Dit soort is afkomstig uit Noord-Amerika en is aldaar (naast sierlijk) ook een belangrijke houtleverancier (“Amerikaanse Populier”, dus zachthout). De bloem is uiteraard het hoogtepunt van deze boom: tulpvormig, lichtgeel met een pittig oranje basis, insecten zijn er dol op. De vlammend oranjegele herfstkleur van de bladeren maken de tulpenboom tot een sieraad in het landschap. Dat blad is daarvoor gewoon groen, maar wel met een grappig vorm, vierpuntig. De boom is zeer vorstbestendig.

Een bijzondere, winterharde boom die in de vollegrond als ondoordringbare (stekelige) haag of grote struik en in een pot goed kleiner te houden is. Plant 3-5 zaailingen in een pot en laat ze tegelijk opgroeien, de planten zijn tweehuizig dus 1 plant bevat mannelijke of vrouwelijke bloeiwijzen. Ze zullen al jong gaan bloeien, zodat je kan genieten van de bijzondere, grote bolronde vruchten. De buitenzijde van de geelgroene vruchten hebben een beetje de vorm van hersenen. Overigens zijn deze prachtige vruchten niet eetbaar, althans absoluut niet lekker.

De mooiste magnolia, die er is! Grote witte, tulpvormige bloemen ontstaan ongeveer 10 jaar na zaaien... Ze groeien in ons land het beste als leiboom tegen een beschutte muur of in een flinke pot, beschermd tegen te veel vorst. De bloembladen gelden als een lekkernij, ze smaken sterk, dus beschouw ze als smaakmaker of specerij...

Magnolia sieboldii is een struik of kleine boom tot 5 m hoog (2,5 m na 10 jaar). De jonge twijgen van deze Magnolia zijn paarsachtig, later grijsbruin, (vrijwel) onbehaard. De grote en fraaie, geurende, witte, knikkende, komvormige bloemen met de opvallende karmijnrode meeldraden verschijnen net na de bladontwikkeling.
Ze worden aangeplant als sierboom en voor medicinale doeleinden. Uit de schors wordt, net als bij Magnolia officinalis een medicinaal extract gewonnen dat in Chinese geneeskunde wordt gebruikt. De schors bevat polyphenolen, waarvan de farmaceutische werking wordt onderzocht.
In 1908 werd deze Magnoliasoort in Europa ingevoerd door E.H. Wilson, waar hij goed bestand bleek tegen ons klimaat. Vanwege de fraaie bloeiwijze en de opvallende zaden (in een vrucht die bestaat uit een aantal kokervormige deelvruchten) wordt hij veel in botanische collecties aangeplant. In het najaar springen de vruchtdozen open en worden de oranje zaden zichtbaar. In de geslachtsnaam Magnolia wordt de Franse hoogleraar en botanicus P. Magnol (1638-1715) geëerd.

Het eerste dat opvalt zijn de grote, glanzende bladeren, die als een paraplu de ondergrond droog houden. Ook de witte bloemen, die in het voorjaar verschijnen (na het uitkomen van de bladeren) zijn enorm groot en kunnen wel een diameter van 25 cm bereiken! Na de bloei ontstaan sierlijke, rozerode vruchten. De boom kan uiteindelijk wel een hoogte van 15 m bereiken, maar in een grote pot of kuip (of door snoeien) is deze goed in hoogte te beperken. Bij ons is de boom volkomen winterhard.

Een bladverliezende naaldboom, die in vol bladornaat wat op de taxus lijkt. In de herfst kleurt de boom prachtig geel en rood! Tot 1944 dacht men dat deze boom uitgestorven was, 3 jaar ervoor had men het geslacht net als fossiel op naam gebracht… In Zuid-China bleek de boom echter nog voor te komen. De eerste groei is sterk: in enkele jaren is de boom 20m hoog en kan uiteindelijk ruim 40 meter worden. Een groeikrachtige boom is altijd zeer sterk en dus ook geschikt als BONSAI. Wel het liefst tot een grotere maat kweken, bv tot 1m hoog.

Een vruchtboom, die al eeuwen in cultuur is! En niet in de laatste plaats omdat planten uit zaad uitstekende vruchtgevende bomen opleveren. De framboosachtige vruchten zijn heerlijk in desserts of jam. Het beste kennen we de boom als gastheer van de zijderups. Het grote gezaagde en (later) handvormige blad loopt laat in het voorjaar uit, ook de bloei is laat, dus geen bevriezing. Aan 1 boom komen mannelijke en vrouwelijke bloemen, die elkaar kunnen bestuiven (fertiel = zelfverdraagzaam = 1 plant is genoeg voor vruchtzetting). Door snoeien kan de plant als BONSAI, struik, stamboom of leiboom (bv. kandelaar of parasol) worden geteeld. Verschil tussen witte en zwarte moerbei: witte heeft grijsgroene , behaarde twijgen; zwarte heeft geelgroene, onbehaarde twijgen. Zeer winterhard!